Cumartesi Anneleri’nden Berfo Ana’nın gözaltında kaybedilen oğlu Cemil Kırbayır arama ve adalet mücadelesine odaklanan “Berxwedana 33 salan Dayika Berfo/ 33 yıllık direniş Berfo Ana” belgeseli ücretsiz erişime açıldı.
Yönetmenliğin Veysi Altay’ın üstlendiği yapım aynı zamanda kayıp yakınlarının mücadelelerini ve 12 Eylül 1980 Darbesi’nin insanlık dışı uygulamalarını gözler önüne seriyor.
İşkencede öldürüldü
Cemil Kırbayır, 13 Eylül 1980’de evinden alınmış, önce 247. Piyade Alayı’na, bir hafta burada tutulduktan sonra da Kars Askeri Gözetimevi’ne gönderilmişti. O dönem sorgu evi olarak kullanılan Dede Korkut Eğitim Enstitüsü’nde emniyet personelince sorgulanırken, 8 Ekim 1980’de işkencede ölmüştü. Dönemin yetkilileri Kırbayır’ın gözaltındayken kaçtığını ileri sürseler de bu iddia Genelkurmay Başkanlığı tarafından yalanlanmış, Meclis İnsan Hakları Komisyonu da Kırbayır’ın işkencede öldürüldüğünü açıklamıştı.
Oğlunun mezarına kavuşamadı
Cemil Kırbayır’ın gözaltında kaybolmasıyla ilgili ilk soruşturma Meclis İnsan Hakları Komisyonu’nun girişimiyle Kars Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 23 Şubat 2011’de başlatılmış, Berfo Ana, 21 Şubat 2013’de oğlunun mezarına kavuşamadan hayatını kaybetmişti.
AKP dava düşsün dedi
2017 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) görülen davada AKP hükümeti tarafından savunma yapıldı. Adalet Bakanlığı savunmada, Berfo Ana’nın davayı açtıktan iki yıl sonra öldüğü, varislerinin ise davayı sürdürme yönünde niyetlerini gösteren bir belge olmadığı savunmuş, davanın düşmesini talep etmişti.
Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya’nın yargılandığı 12 Eylül davasının duruşması için Kars’tan Ankara’ya giden Berfo Ana, Evren ve Şahinkaya’nın rahatsızlıklarını gerekçe göstererek duruşmaya gelmemesi üstüne “Kenan Evren sen hiç utanmadın mı benim çocuğumu öldürürken? Evin yıkılsın ocağın sönsün. Sen benim evimi yıktın. Elin ayağın titremesin Evren buraya gel” demiş, hakime de “Sen o namussuzu neden buraya getirmedin” diye seslenmişti.
Halkların Demokratik Partisi İstanbul İl Örgütü’nün YouTube kanalında erişime açılan belgesel 10 gün erişime açık olacak: https://www.youtube.com/watch?v=FynzarI6eZ0
